Nếu bạn là người đam mê Champagne, thì không nên bỏ qua những điều thú vị đang diễn ra với Sekt. Vậy Sekt là gì? Sekt là tên gọi dành cho các loại rượu vang sủi tăm đến từ Đức và Áo. Và biết đâu, nó có thể trở thành đối thủ đáng gờm, thách thức vị thế thống trị lâu nay của nước Pháp trong thế giới rượu vang sủi. Hãy cùng QKAWine tìm hiểu dòng vang sủi bọt nổi tiếng của Đức và Áo này qua những thông tin ngay dưới đây!
Nội dung chính
1. Rượu Sekt là gì?
Sekt là tên gọi dành cho các loại rượu vang sủi bọt có nguồn gốc từ Đức và Áo. Ra đời từ những năm 1820, rượu Sekt từng mang danh là loại đồ uống “bình dân” trong thời gian dài. Nguyên nhân chính là do trước đây, chất lượng của Sekt không được đánh giá cao, khiến thị trường tràn ngập các loại rượu vang nổ giá rẻ. Tuy nhiên, điều này cũng góp phần khiến Sekt trở nên phổ biến rộng rãi.
Vào năm 2014, mức tiêu thụ rượu vang nổ bình quân đầu người tại Đức đã vượt hơn 5 chai, cao gấp 5 lần so với người Mỹ! Tại Áo, con số này cũng đáng kể với trung bình 4 chai mỗi người mỗi năm. Hai quốc gia này hiện đang dẫn đầu thế giới về lượng tiêu thụ rượu vang nổ.
2. Quá trình hình thành và phát triển của rượu Sekt
Nghệ thuật sản xuất rượu vang sủi bọt tại Đức bắt đầu từ thế kỷ 19. Lấy cảm hứng từ sự nổi tiếng của Champagne Pháp, các nhà sản xuất rượu vang Đức đã bắt đầu nghiên cứu và phát triển những dòng vang sủi bọt mang bản sắc riêng. Cột mốc đáng chú ý đầu tiên của Sekt là vào năm 1826, khi Georg Christian Kessler, một người từng làm việc trong ngành Champagne, sáng lập nhà máy sản xuất rượu vang sủi bọt đầu tiên tại Đức, mang tên Kessler Sekt.
Trải qua thời gian, Sekt ngày càng được ưa chuộng tại Đức và Áo. Nhiều nhà sản xuất đã liên tục cải tiến quy trình để nâng cao chất lượng sản phẩm. Hiện nay, Sekt không chỉ là một loại rượu được yêu thích mà còn là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Đức, xuất hiện phổ biến trong các dịp lễ hội cũng như những buổi sum họp đời thường.
3. Hai phương pháp chính để sản xuất rượu Sekt
3.1. Phương pháp truyền thống (Méthode Traditionnelle)
Đây là kỹ thuật cũng được áp dụng trong quy trình làm rượu Champagne, với đặc trưng là quá trình lên men lần hai diễn ra ngay trong chai. Phương pháp này được đánh giá cao về chất lượng, mang lại hương vị phức tạp, lớp bọt mịn và yêu cầu thời gian ủ lâu dài.
Một số dòng Sekt thượng hạng của Đức được làm theo phương pháp này, đặc biệt là các loại mang nhãn “Winzersekt” do các nhà sản xuất rượu độc lập thực hiện.
3.2. Phương pháp Tank (hay phương pháp Charmat)
Trong phương pháp này, quá trình lên men thứ hai diễn ra trong các bồn chứa lớn bằng thép không gỉ thay vì lên men riêng lẻ trong từng chai. Cách làm này giúp đẩy nhanh thời gian sản xuất và mang đến hương vị tươi mát, đậm chất trái cây hơn.
Nhiều loại Sekt được sản xuất đại trà theo phương pháp này, nhờ đó có giá thành phải chăng hơn so với những dòng rượu vang sủi bọt làm theo phương pháp truyền thống.
4. Các cấp độ ngọt trong rượu vang sủi Sekt
Mức độ ngọt của rượu Sekt phụ thuộc vào lượng đường được bổ sung sau quá trình lên men.
- Brut Nature (0–3g đường/L): Rượu cực khô, không thêm đường sau khi lên men.
- Extra Brut (0–6g đường/L): Rất khô, thích hợp với người yêu thích rượu có vị mạnh và rõ nét.
- Brut (0–12g đường/L): Khô nhẹ, hài hòa giữa vị chua và độ axit.
- Extra Dry (12–17g đường/L): Có chút vị ngọt nhưng vẫn giữ được sự tươi mới.
- Dry (17–32g đường/L): Vị ngọt dễ cảm nhận hơn, phù hợp với những ai mới làm quen với rượu sủi.
- Demi-Sec (32–50g đường/L): Ngọt rõ rệt, thường dùng như một loại rượu tráng miệng.
5. Các loại rượu vang Sekt của Đức
Dù Champagne vẫn được xem là biểu tượng cao quý nhất trong thế giới rượu vang nổ, nhưng ít ai biết rằng Đức mới là quốc gia dẫn đầu về sản lượng. Ba tập đoàn lớn trong ngành sản xuất Sekt tại Đức là Rotkäppchen-Mumm, Henkell & Söhnlein và Schloss Wachenheim đã cho ra đời tổng cộng 575,4 triệu chai mỗi năm (theo số liệu năm 2008), vượt xa tổng lượng Champagne sản xuất tại Pháp (chỉ đạt 306,1 triệu chai vào năm 2016).
Điều đặc biệt là tại Đức có tới khoảng 2.000 nhà làm Sekt, phần lớn trong số này là các xưởng sản xuất quy mô nhỏ. Tuy nhiên, không phải tất cả Sekt tại đây đều sử dụng nguyên liệu là nho trồng trong nước. Thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các phân loại Sekt ở Đức và cách chọn mua những chai rượu chất lượng.
5.1. Sekt
Không giống như “Champagne”, thuật ngữ “Sekt” không phải là tên gọi được pháp luật bảo hộ. Tại Đức, các nhà sản xuất Sekt quy mô công nghiệp có thể nhập khẩu nho, nước ép nho hoặc thậm chí là rượu vang đã thành phẩm từ nước ngoài để chế biến thành Sekt. Những chai Sekt ở phân khúc giá rẻ này thường chỉ tuân thủ tiêu chuẩn tối thiểu của Liên minh Châu Âu và không được gắn nhãn chỉ dẫn xuất xứ được bảo hộ (PDO). Do đó, bạn có thể bắt gặp trên nhãn các cụm từ như “Sekt của Pháp” hoặc “rượu vang từ nhiều quốc gia EU”.
Phần lớn những dòng Sekt này được làm theo phương pháp Charmat, tương tự như cách sản xuất Prosecco. Chúng chủ yếu phục vụ thị trường nội địa Đức và rất hiếm khi được xuất khẩu ra nước ngoài.
5.2. Deutscher Sekt
Deutscher Sekt hay còn gọi là Sekt Đức, dù không được xếp vào nhóm rượu vang nổ cao cấp, nhưng lại có điểm cộng là được sản xuất hoàn toàn từ nho trồng tại Đức. Những chai Sekt này thường có hương vị nhẹ nhàng, hơi ngọt và có gas, chủ yếu sử dụng các giống nho phổ biến với chi phí thấp, chẳng hạn như Müller-Thurgau, đến từ những vùng canh tác tiết kiệm.
Mặc dù không đạt chuẩn để được gắn nhãn chỉ dẫn địa lý được bảo hộ (PDO), nhưng trên nhãn chai vẫn sẽ ghi rõ nguồn gốc quốc gia, cụ thể là “Đức”, để người tiêu dùng có thể nhận biết được nơi sản xuất.
5.3. Deutscher Sekt b.A.
Sekt b.A. (viết tắt của “bestimmter Anbaugebiete”) là cột mốc nâng tầm chất lượng trong dòng rượu vang nổ của Đức. Loại rượu này được làm từ nho trồng tại một trong 13 vùng sản xuất rượu vang được bảo hộ chính thức của Đức, như Rheingau, Mosel, Pfalz và các vùng khác.
Điểm nổi bật của Sekt b.A. là việc sử dụng các giống nho đặc trưng của từng khu vực, chẳng hạn như Riesling thanh khiết, Silvaner nhẹ nhàng, hay Pinot Noir đậm đà. Thậm chí, một số chai Sekt b.A. còn được sản xuất theo Phương pháp Truyền thống (méthode traditionnelle), tương tự như Champagne, thường là sự kết hợp tinh tế giữa Chardonnay và Pinot Noir, mang lại chất lượng và trải nghiệm thưởng thức vượt trội.
5.4. Winzersekt
Winzersekt đại diện cho nỗ lực của Đức trong việc định hình dòng rượu Sekt cao cấp, và được xem là đỉnh cao của nghệ thuật làm vang nổ tại quốc gia này. Đây là lựa chọn lý tưởng dành cho những ai tìm kiếm trải nghiệm thưởng thức tinh tế và khác biệt.
Winzersekt thường được sản xuất từ một giống nho duy nhất, phổ biến nhất là Riesling với hương thơm sống động và độ chua cân bằng. Ngoài ra, bạn cũng có thể bắt gặp các phiên bản sử dụng Chardonnay, Pinot Blanc, Pinot Gris, thậm chí cả Pinot Noir dưới dạng Rosé.
Để được công nhận là Winzersekt, sản phẩm phải tuân thủ những tiêu chuẩn nghiêm ngặt:
- Sản xuất theo Phương pháp Truyền thống (méthode traditionnelle).
- Nho chỉ lấy từ vườn nho riêng của nhà sản xuất.
- Nguồn gốc địa lý rõ ràng.
- Ghi rõ niên vụ (vintage) trên nhãn chai.
5.5. Perlwein
Perlwein là phân khúc thấp nhất nhưng cũng thú vị nhất trong các loại rượu vang sủi của Đức. Đây là loại rượu vang có gas nhẹ, với áp suất chỉ từ 1 đến 2,5 atm, thấp hơn nhiều so với Sekt thông thường.
Chất lượng của Perlwein khá “hên xui”: bạn có thể bắt gặp những chai rất rẻ và khó uống, nhưng cũng có không ít trường hợp mang lại trải nghiệm đáng ngạc nhiên. Đặc biệt nếu chúng đến từ các vùng sản xuất được bảo hộ xuất xứ (PDO).
Vì vậy, dù không nổi bật như các dòng Sekt cao cấp, Perlwein vẫn có chỗ đứng riêng với những ai thích khám phá những điều mới lạ.
6. Các loại rượu vang Sekt của Áo
Năm 2015 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong ngành vang nổ của Áo khi Ủy ban Sekt quốc gia chính thức công bố bộ tiêu chuẩn phân hạng dành cho việc dán nhãn các chai Sekt. Những quy định này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 22 tháng 10 năm 2017 – Ngày Sekt chính thức của Áo.
Mặc dù không gắn liền với một vùng trồng nho cụ thể như Champagne, nhưng để được công nhận là Austrian Sekt, rượu buộc phải được làm hoàn toàn từ nho trồng tại Áo và nằm trong danh sách 36 giống nho được phép. Ngoài ra, mức áp suất tối thiểu phải đạt 3,5 atm, tương đương với tiêu chuẩn của Prosecco. Các nhà sản xuất cũng có thể ghi niên vụ và giống nho trên nhãn chai. Trước khi hệ thống phân hạng này được áp dụng, phần lớn Sekt tại Áo chỉ dừng ở mức phổ thông.
6.1. Sekt Áo Klassik
“Klassik” là cấp độ cơ bản đầu tiên trong hệ thống phân hạng Sekt mới của Áo, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hình ảnh chất lượng cho dòng vang nổ của quốc gia này. Đây là lựa chọn tuyệt vời cho những ai đang tìm kiếm trải nghiệm mới mẻ, sống động nhưng vẫn giữ được nét đặc trưng của vang sủi truyền thống.
Các yêu cầu đối với Sekt Klassik bao gồm:
- Ủ men tối thiểu 9 tháng.
- Được phép ghi năm sản xuất (vintage) trên nhãn.
- Cho phép sử dụng phương pháp lên men trong bồn (Charmat) hoặc chuyển đổi.
- Nguồn nho bắt buộc đến từ một trong các vùng sản xuất vang chính thức của Áo.
- Chỉ được tung ra thị trường vào hoặc sau Ngày Sekt Áo (22/10) của năm kế tiếp.
6.2. Sekt Áo Reserve
“Reserve” là cấp độ chất lượng thứ hai trong hệ thống phân hạng của rượu Sekt đến từ Áo. Điểm đặc trưng nổi bật của dòng rượu này là bắt buộc phải được sản xuất theo phương pháp truyền thống như Champagne. Dưới đây là các tiêu chuẩn quan trọng trong quy trình sản xuất Sekt Reserve:
- Rượu phải được ủ men ít nhất 18 tháng.
- Có thể ghi rõ năm sản xuất trên nhãn chai.
- Chỉ sử dụng phương pháp truyền thống để tạo bọt (vang sủi tăm).
- Nho bắt buộc phải được thu hoạch từ các vùng trồng nho chính thức của Áo.
- Chỉ được ra mắt thị trường vào hoặc sau Ngày Sekt Áo (22 tháng 10), cách thời điểm thu hoạch ít nhất 2 năm.
- Chỉ được phép sản xuất theo các phong cách: Brut, Extra Brut, hoặc Brut Nature.
- Nho phải được hái bằng tay để đảm bảo chất lượng.
6.3. Sekt Áo Grosse Reserve
Grosse Reserve là phân hạng cao cấp nhất trong hệ thống rượu Sekt của Áo, lần đầu tiên ra mắt vào ngày 22 tháng 10 năm 2018. Loại rượu này yêu cầu thời gian ủ men kéo dài tối thiểu 30 tháng, tương đương với các loại Champagne niên vụ (Vintage Champagne) vốn yêu cầu 36 tháng. Tuy nhiên, khác với Champagne, Grosse Reserve không cho phép pha trộn rượu vang đỏ và trắng để tạo vang hồng. Ngoài ra, rượu phải có nguồn gốc từ một ngôi làng cụ thể, tương tự như hệ thống phân hạng Premier Cru hoặc Grand Cru ở Pháp.
Các tiêu chuẩn bắt buộc đối với Grosse Reserve bao gồm:
- Thời gian ủ men tối thiểu 30 tháng.
- Có thể ghi rõ năm sản xuất trên nhãn.
- Chỉ sử dụng phương pháp truyền thống để tạo vang sủi tăm.
- Nho phải được thu hoạch từ một ngôi làng, có thể kèm theo tên vườn nho đã đăng ký.
- Chỉ được phát hành vào hoặc sau Ngày Sekt Áo (22/10), ít nhất 3 năm sau vụ thu hoạch.
- Chỉ được sản xuất theo các phong cách Brut, Extra Brut hoặc Brut Nature.
- Nho bắt buộc phải hái bằng tay.
- Chỉ sử dụng phương pháp ép bằng máy ép giỏ hoặc máy ép khí nén.
Rượu Sekt không chỉ là niềm tự hào của Đức và Áo, mà còn là lựa chọn lý tưởng cho những ai yêu thích vang sủi bọt tinh tế, tươi mới. Dù bạn chọn một chai Sekt truyền thống từ Đức hay phiên bản thanh lịch từ Áo, đây đều là trải nghiệm đáng thử trong thế giới rượu vang sủi bọt. Hãy khám phá và cảm nhận sự khác biệt mà Sekt mang lại cho từng khoảnh khắc thưởng thức.
