Grenache

Grenache – cái tên gợi lên hình ảnh những vườn nho bạt ngàn dưới ánh nắng mặt trời rực rỡ, những trái nho căng mọng chứa đựng hương vị tinh tế và phức tạp. Chính vì lẽ đó, hầu như mọi nhà “chơi” vang trên thế giới đều đã một lần nghe qua và nếm thử chất lượng vang làm từ giống nho này. Bài viết dưới đây QKAWine sẽ đưa bạn khám phá từ nguồn gốc, đặc điểm nổi bật, đến những vùng vang lừng danh gắn liền với tên tuổi của giống nho Grenache. Mời bạn cùng tìm hiểu!

Giống nho Grenache là gì?

Grenache là giống nho làm rượu vang đỏ được trồng ở nhiều khu vực trên thế giới. Nó có tên gọi khác là Grenache Noir nếu được trồng ở Pháp và tên Garnache nếu được trồng ở Tây Ban Nha.

Giống nho Grenache có đặc tính chín muộn, thích hợp với thời tiết khô nóng, do đó bạn có thể tìm thấy nó ở các khu vực như đảo Sardinia của Ý, Thung lũng San Joaquin của California, miền Nam nước Pháp, Úc, Tây Ban Nha hoặc các quốc gia thuộc khu vực Tân Thế giới.

Giống nho này trương đối dễ trồng, nó phù hợp với nhiều loại thổ nhưỡng và có thể cho ra sản lượng quả lớn. Grenache thường được sử dụng để làm rượu vang từ khô đến ngọt, có thể lên men đơn chủng 100% Grenache hoặc kết hợp với các giống nho khác tạo nên hỗn hợp rượu pha trộn độc đáo.

Nguồn gốc lịch sử của giống nho Grenache

Có nhiều câu chuyện xoay quanh nguồn gốc của giống nho Grenache. Chúng được cho là có nguồn gốc từ hòn đảo Sardinia tại Địa Trung Hải, ngoài bờ biển phía Tây Nam của Ý hoặc trong vùng Aragón thuộc phía Bắc Tây Ban Nha từ nhiều thế kỷ trước.

Đến những năm 1800, Grenache phổ biến ở vùng Rhône Valley của Pháp, trải dài từ Provence đến Languedoc-Roussillon và được biết đến nhiều nhất với những thương hiệu Grand Cru Classe tuyệt hảo như Chateauneuf du Pape, Gigondas, Beaumes de Venise…

Vào đầu những năm 1900, nhiều vườn nho trồng ở Rioja bị phá hủy do rệp Phylloxera tấn công. Trải qua nhiều thăng trầm cùng với sự nỗ lực phục hồi của người thợ, giống nho này tiếp tục phổ biến và được một số nhà trồng nho ở California quan tâm đến.

Một cuộc cách mạng về chất lượng ở Priorat vào những năm 1990 đã gây dựng nên tên tuổi của giống nho Grenache và duy trì đến ngày nay. Sự kiện này hình thành xu hướng pha trộn giống nho Garnacha với giống nho Cariñena của Tây Ban Nha để tạo ra những chai vang đỏ mang hương vị mạnh mẽ, xứng tầm với thời đại.

Xu hướng này cũng đem lại nhiều tổn thất khi phần lớn hecta trồng Grenache phải bị nhổ đi, tuân theo quy định của chính phủ Châu Âu về việc giảm thiểu các sản phẩm kém chất lượng được làm từ giống nho Grenache này.

Hương vị của nho Grenache

Chắc hẳn phải có lý do để giống nho Grenache được ưa chuộng bởi nhiều nhà sành vang trên khắp thế giới. Một trong số đó nằm ở hương vị đa dạng, chuyển biến phức tạp mà chúng mang lại.

Grenache mang hương vị ngọt ngào tự nhiên của trái cây chín, phảng phất hương thơm của anh đào đỏ, mâm xôi và mứt dâu tây. Ngoài ra, mùi kẹo và hương hoa violet cũng là những cảm nhận nếm thử phổ biến nhất được ghi chú lại.

Grenache sở hữu hương vị linh hoạt, dễ tiếp cận và thưởng thức đối với những trái nho trẻ, còn đối với những cây nho già, hương vị sẽ có phần phức tạp, mạnh mẽ và có tiềm năng lão hóa cao hơn.

Cuối cùng, giống nho Grenache có nồng độ tannin cân đối, dễ dàng pha trộn. Chúng mang đầy mùi thơm và hương vị thanh mát của trái cây, sở hữu nồng độ tannin cao, dễ dàng làm “bạn cặp” với các giống nho nhiều thịt như Cabernet hay Syrah.

Nét đặc trưng của rượu vang làm từ Grenache

Grenache là những trái nho chín muộn, có vỏ dày, do đó hàm lượng acid và nồng độ tannin của rượu làm từ giống nho này thường cao và đậm đà hơn. Hai yếu tố này có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện của môi trường trồng trọt, mức độ thu hoạch, nhưng chủ yếu hương vị rượu vang làm từ nho Grenache đem lại trải nghiệm vị giác đậm đà ở mức trung bình đến cao.

Với những cây nho lâu năm tại Priorat và Chateauneuf du Pape, những khu vực có đất đá phiến, sỏi, rượu vang có hương vị sâu đậm, đầy ấn tượng và có tiềm năng lão hóa kéo dài trong nhiều thập kỷ. Ngược lại, Grenache khi sinh trưởng trong thời tiết đủ ấm sẽ mang đến hương vị mịn màng, ngập tràn trong tầng hương của những quả đỏ chín mọng từ dâu tây đến blackberry và cherry. Thêm vào đó là nốt hương nhè nhẹ của mận, socola và mùi cam thảo độc đáo.

Các vùng trồng nho Grenache nổi tiếng

Mặc dù giống nho Grenache được cho là sinh trưởng tốt ở nơi có điều kiện khí hậu khô và ấm nóng, nhưng giống nho này trên thực tế lại có thể thích nghi với nhiều khu vực thổ nhưỡng khác nhau. Dưới đây là danh sách những vùng trồng nho Grenache nổi tiếng nhất:

• Vùng Priorat của Tây Ban Nha: Grenache thường được sử dụng như một giống nho pha trộn để làm mềm hoặc cân bằng lại nốt hương mạnh mẽ của các giống nho khác như Sauvignon Blanc, Rioja và Navarra. Rượu vang từ khu vực Priorat thường mang hương vị cay mạnh, bùi bùi, thơm mùi trái cây đỏ và có màu nhạt.
• Vùng Côtes du Rhône của Pháp: Rượu vang Grenache thuộc phân hạng AOC thường được pha trộn với Syrah, Carignan hoặc Tangere, đôi khi chúng cũng tồn tại riêng lẻ để làm nên sắc màu đặc trưng nhất cho chai rượu vang được sản xuất tại vùng này. Vang tại đây mang hương thơm của thảo dược, thuốc lá và hương trái cây đỏ, lôi cuốn với nồng độ tannin vừa phải, dễ uống.
• Vùng Châteauneuf-du-Pape của Pháp: Giống nho Grenache được phân thành 13 loại và được cho phép dùng để sản xuất rượu vang. Rượu vang ở phân vùng thuộc miền Nam Rhône này thường có mùi thơm nồng của cam thảo và khoáng chất.
• Vùng Provence rose của Pháp: Khu vực này nổi tiếng nhất với các loại vang rose được làm từ Grenache, mang hương vị ngọt ngào của dâu tây và nốt hương tươi mát của vỏ cam.
• Vùng Languedoc của Pháp: Đây là khu vực thuộc miền Nam nước Pháp, là nơi sản xuất ra các chai rượu vang pha trộn giữa Grenache, Syrah và Mourvedre chất lượng cao, giá thành rẻ. Những chai vang ở đây thường có nồng độ cồn cao do ảnh hưởng của khí hậu ấm nóng.
• Vùng Roussillon của Pháp: Roussillon là một khu vực nằm ở phía Tây Nam của Languedoc, nổi tiếng nhất với vang tráng miệng cường hóa được làm từ các giống Grenache chất lượng như Grenache blanc, Grenache gris và Grenache noir.
• Thung lũng Barossa và Yarra của Úc: Rượu vang sản xuất ở hai khu vực này được làm hoàn toàn từ 100% Grenache, có vị ngọt đậm đà và độ cồn cao càng được khuếch đại trong điều kiện khí hậu ấm áp của Úc. Các nhà sản xuất cũng sử dụng nhiều kỹ thuật để biến chuyển phong cách rượu vang trở nên nhẹ nhàng hơn.
• Vùng Central Coast của California: Vang Grenache thuộc khu vực này thường được sản xuất dưới dạng vang tráng miệng cường hóa (vin de table), nổi bật với hương vị dễ uống, sảng khoái và đang ngày càng tập trung hơn vào chất lượng hơn số lượng.

Một số chai vang chất lượng làm từ giống nho Grenache

Vang Úc Pepperjack Grenache Rose

Pepperjack Grenache Rose là sản phẩm đặc trưng được làm từ những giống nho thuộc vùng Barossa Valley và McLaren Vale của Úc. Được làm từ giống nho Grenache (89,9%), Pinot Noir (3,2%), Nebbiolo (3%) và các loại nho khác (3,9%).

Rượu có sắc hồng nhạt, mang hương thơm tươi mát của quả dứa, quả anh đào và chút hương hoa. Pepperjack Grenache Rose có nồng độ axit cao, cấu trúc tannin nhẹ nhàng, đem lại cảm giác sảng khoái trên vòm họng và để lại hậu vị thanh nhẹ dễ chịu.

Vang Tây Ban Nha Castillo De Almansa Reserva

Castillo De Almansa Reserva là chai vang đỏ khô được làm nên từ sự phối trộn độc đáo giữa các giống nho Monastrell (50%), Garnacha (30%) và Tempranillo (20%). Những giống nho này đều được thu hoạch từ vườn nho “Finca los Timonares” có độ cao 750m so với mực nước biển và được sản xuất theo phương pháp hữu cơ.

Rượu vang mang hương vị phức hợp của các loại quả chín như mận, mâm xôi, hòa cùng nốt cay nồng của gia vị và vị ngọt của vani. Rượu sở hữu sắc đỏ ruby đậm, điểm xuyết những mảng anh đào nhỏ, phảng phất hương thơm nhẹ nhàng của dâu đen, socola, thảo mộc và nồng độ tannin mượt mà.

Vang Úc Two Hands Yesterday’s Hero Grenache

Yesterday’s Hero Grenache là chai vang đỏ nổi bật của nhà Two Hands, tuân thủ triết lý “Chất lượng không thỏa hiệp”. Rượu mang hương thơm phóng khoáng của các loại trái cây chín đỏ, hòa cùng chút cay nhẹ của hạt tiêu trắng và hương hoa ngào ngạt. Rượu để lại hậu vị sang trọng, cổ điển với kết cấu mềm mượt và nồng độ tannin êm mịn, thích hợp sử dụng cùng các món thịt nướng.

Vang Úc Two Hands Aerope

Một chai vang khác của nhà Two Hands có tên gọi Aerope được sản xuất 100% từ giống nho Grenache truyền thống. Rượu mang hương vị đậm đà, cùng nồng độ tannin mạnh mẽ của những vựa nho phát triển trong điều kiện mùa đông mát mẻ và mùa hè nóng nực đặc trưng của Úc.

Two Hands Aerope có sắc hồng ngọc lựu đậm, tỏa hương thơm ngát của dâu tằm, nho đỏ khô, thuốc lá, trà, cà rốt và kirsch. Đem lại trải nghiệm vị giác sang trọng, phong phú với nồng độ tannin êm mượt và độ chua cân bằng khi sử dụng cùng các món thịt đỏ đậm gia vị phương Đông và pho mát.

Vang Mỹ D66 Grenache

Chai vang D66 Grenache được sản xuất từ những giống nho nổi tiếng như Grenache, Syrah và Carignan có tuổi đời lên đến 60 năm. Rượu mang sắc hồng lựu ngọc ẩn hiện sau lớp kính của vỏ chai, khi mở nắp, khứu giác dường như bị xâm chiếm hoàn toàn bởi mùi hương của khoáng chất đất phù sa, xen lẫn hương thơm rực rỡ của trái cây mọng đỏ, cây cassis, bạch đậu khấu và gia vị.

Rượu có độ acid sôi động ẩn mình trong lớp hương cô đặc của blueberry, creme brulee hoặc crema catalana, để lại ấn tượng sâu sắc trên vòm họng và kéo dài đầy cuốn hút sau mỗi lần thưởng thức.

Kết hợp rượu vang Grenache với đồ ăn

Rượu vang làm từ giống nho Grenache thường có độ cồn cao và nồng độ tannin mạnh mẽ, do đó không phù hợp với đồ ăn cay. Để gia tăng hương vị và làm nổi bật lên tầng hương đậm đà, quyến rũ trong từng ngụm nhấp, bạn hãy thử kết hợp Grenache với các món ăn như:

• Thịt cừu viên sốt cay cùng rau mùi và cà chua
• Thịt bò kết hợp với khoai tây và phô mai hầm
• Bồ câu quay cùng mật ong và sốt quả mộc qua
• Sườn cừu nướng sốt tiêu đen
• Thịt chim câu hầm thuốc bắc
• Bò bít tết
• Bánh mì kẹp thịt
• Carnitas tacos
• Cassoulet

Cách phục vụ rượu vang Grenache

Trước khi tìm hiểu về các phục vụ vang Grenache, hãy cùng điểm qua các bảo quản đối với từng phong cách rượu được làm từ giống nho này. Những chai vang xuất sắc, có tiềm năng lão hóa cao như Priorat hoặc Châteauneuf-du-Pape có thể lưu trữ và sử dụng được trong một hoặc nhiều thập kỷ. Trong khi, những chai vang Rosés Grenache chỉ nên uống trong 1-2 năm.

Rượu vang Grenache nên được sử dụng ở nhiệt độ từ 15-20 độ C, có thể ướp lạnh và cho vào decanter trước khi sử dụng khoảng 30 phút để làm dịu nồng độ cồn có trong rượu. Thưởng thức rượu bằng ly rượu vang hình tulip thông thường và đừng quên kết hợp với các món thịt nướng rau củ để gia tăng vị giác của mình.

Hy vọng bạn đã “bỏ túi” thêm một giống nho đỏ nổi tiếng với hương vị mạnh mẽ và nồng độ tannin êm mượt sau khi tham khảo qua bài viết do QKAWine cung cấp trên đây.