Rượu Cognac là một trong những thương hiệu rượu mạnh rất nổi tiếng, nhận được rất nhiều sự yêu thích từ những người có niềm đam mê về rượu trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Vậy rượu Cognac là gì, hãy cùng QKAWine tìm hiểu những thông tin về dòng rượu Cognac qua bài viết dưới đây.
Nội dung chính
Rượu Cognac là gì?
Rượu Cognac, hay còn gọi là “Cô nhắc” ở Việt Nam, là dòng rượu mạnh thuộc phân loại rượu Brandy, được sản xuất thông qua quá trình chưng cất hai lần từ rượu vang trắng. Cognac được xếp vào loại rượu mạnh Brandy bởi nó đáp ứng đủ các điều kiện như được lên men từ hoa quả tươi và sở hữu nồng độ cồn tối thiểu 40% ALC.
Tại Pháp, để được công nhận và gắn nhãn rượu Cognac thì những chai rượu đó phải tuân thủ các quy tắc nhất định bao gồm được sản xuất tại vùng Cognac, thực hiện quá trình chưng cất và ủ rượu theo đúng phương pháp nấu rượu chuẩn của nơi này. Chính vì vậy mà tất cả những chai rượu Cognac đều được gọi là Brandy nhưng không phải những chai Brandy nào cũng được xem là rượu Cognac.
Nếu bất kỳ một nhà sản xuất nào muốn sử dụng rượu vang trắng làm nền để sản xuất nên rượu Cognac thì phải đảm bảo yếu tố là có nhiều tính axit và phải “Dry”. Cũng vì lý do này mà rất ít giống nho làm vang trắng được sử dụng để làm nguyên liệu phục vụ cho việc sản xuất rượu Cognac.
Một chai Cognac được người ta công nhận khi được làm ra từ dòng vang trắng nền chứa có ít nhất 90% các giống nho bao gồm Folle Blanche, Colombard và Ugni Blanc của Cognac và 10% còn lại chứa những giống nho khác như Semillon, Chardonnay,…
Lịch sử hình thành rượu Cognac
Vào thế kỷ 16, rượu Cognac bắt đầu xuất hiện tại vùng Cognac của nước Pháp khi những người Hà Lan nhập khẩu dòng rượu vang đầu tiên từ vùng Charente và Charente-Maritime. Lo lắng khi rượu vang vận chuyển trong thời gian dài bị tổn hại, các nhà sản xuất thông qua quá trình nghiên cứu và thử nghiệm, họ đã sáng tạo nên phương pháp chưng cất rượu vang thành Brandy với hương vị thơm ngon và đậm đà.
Trải qua nhiều thế kỷ, rượu Cognac đã ngày càng phát triển về hương vị và dần trở nên phổ biến, được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao. Cho đến thời điểm hiện tại, rượu Cognac đã trở thành một loại thức uống mang đậm nét riêng của Pháp thể hiện sự sang trọng và đẳng cấp trong giới các dòng rượu mạnh.
Rượu Cognac được làm từ gì?
Rượu Cognac được sản xuất thông qua quá trình chưng cất hai lần rượu vang trắng với mục đích làm “Base wine” (rượu nền), tuy nhiên, cần phải có chứa nhiều Dry cũng như hàm lượng Axit cao.
Colombard, Ugni Blanc và Folle Blanche là ba giống nho chủ yếu được dùng để làm Base-wine cho rượu Cognac. Phần lớn các rượu nền của Cognac phải đáp ứng 90% được làm từ các giống nho chính và 10% còn lại là các giống nho khác: Folignan, Chardonnay, Semillon,…
Những giống nho trắng được chọn sẽ làm ra dòng rượu trắng nhẹ nhưng có hàm lượng axit cao, đạt chuẩn phục vụ cho quá trình chưng cất thành rượu Cognac chất lượng.
Hương vị rượu Cognac
Hương vị rượu Cognac đậm đà và tinh tế cùng với sự đa dạng về phong cách mang lại trải nghiệm tuyệt vời cho người thưởng thức. Những hương vị nổi bật của dòng rượu Cognac có thể kể đến như:
- Các loại trái cây nhiệt đới chín và mọng nước: bao gồm những quả nho, quả táo, quả lê và quả mận. Hương vị này xuất hiện ngay những nốt hương đầu của rượu mang lại cho bạn cảm giác thật mới mẻ và sảng khoái.
- Cam quýt: Vị tươi mát của cam quýt lan tỏa ngay khi trái cây tươi vừa kết thúc tạo nên sự cân bằng hoàn hảo cho rượu.
- Mật ong: Hương thơm kết hợp cùng vị ngọt dịu của mật ong làm cho rượu thêm sánh mịn góp phần tăng thêm sự đa dạng trong hương vị rượu.
- Hạt tiêu: Đan xen vào với một chút cay nhẹ từ hạt tiêu cùng với một chút đắng kích thích vị giác người thưởng thức.
- Gỗ sồi: Rượu được ủ trong các thùng gỗ sồi làm cho rượu Cognac sở hữu một hương vị đặc trưng gỗ sồi. Bạn dễ dàng cảm nhận sự ấm áp ngay khi vừa nhấp một ngụm cùng cùng với một hậu vị kéo dài tạo ra màu sắc riêng biệt chỉ có ở rượu Cognac.
Tất cả các hương vị cùng nhau hòa quyện tạo nên một sự cân bằng hoàn hảo trong rượu Cognac.
Điểm đặc trưng của dòng rượu Cognac
Là một trong những dòng rượu mạnh nổi bật, rượu Cognac gây ấn tượng bởi sự đa dạng về những nét đặc trưng đầy thú vị. Điều này cũng đã giúp nó trở thành dòng rượu chất lượng và uy tín trên toàn thế giới. Một số đặc điểm đặc trưng nổi bật của rượu Cognac như:
- Nguyên liệu chính: Được sản xuất chủ yếu từ những giống nho trắng phổ biến bao gồm Ugni Blanc, Colombard và Folle Blanche được trồng chủ yếu tại vùng Cognac của Pháp. Đặc điểm của những giống nho này là có tính axit cao và vị của nó không quá ngọt tạo nên một hương vị đặc trưng cho Cognac.
- Quy trình sản xuất: Được tiến hành rất phức tạp, đòi hỏi sự khéo léo trong kỹ năng và có nhiều kinh nghiệm. Quy trình làm rượu có nhiều giai đoạn như lên men, chưng cất, ủ và phối trộn các loại rượu khác nhau với nhau.
- Quá trình ủ trong các thùng gỗ sồi: Sau khi quy trình chưng cất kết thúc, rượu Cognac tiếp tục sẽ được đem ủ trong các thùng gỗ sồi trong một khoảng thời gian khá dài. Tại đây, rượu kết hợp hài hòa cùng với hương thơm và màu sắc từ gỗ sồi, từ đó, làm đa dạng hương vị đặc trưng của Cognac.
- Phân loại rượu theo độ tuổi ủ: Rượu Cognac sẽ được phân loại dựa vào số năm rượu được ủ trong thùng gỗ sồi, với các cấp bậc từ loại trẻ tuổi nhất là VS (Very Special) cho đến các loại cao cấp khác như VSOP (Very Superior Old Pale) hay XO (Extra Old).
- Hương thơm và mùi vị: Rượu Cognac mang đến hương vị đặc trưng của các loại trái cây nhiệt đới chín mọng cùng các loại gia vị kết hợp hài hòa cùng hương thơm của gỗ sồi, tạo nên hương vị đa dạng và phức tạp.
Quy trình sản xuất rượu Cognac
Quy trình sản xuất rượu Cognac rất phức tạp và đòi hỏi sự tỉ mỉ cao đồng thời phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định đã đề ra. Một quy trình sản xuất bao gồm:
Bước 1: Trồng và thu hoạch nho: Ugni Blanc là giống nho chủ yếu được sử dụng để sản xuất rượu Cognac. Các vườn nho phục vụ cho việc sản xuất phải nằm trong khu vực đã được quy định tại vùng Cognac của Pháp. Thời gian thu hoạch nho thích hợp nhất diễn ra từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10.
Bước 2: Quá trình lên men: Sau khi thu hoạch xong, nho được lựa chọn kỹ càng và sau đó đem đi ép lấy nước và tiến hành quá trình lên men thành rượu vang. Trong suốt quá trình này, người ta không sử dụng men và để nó được diễn ra một cách tự nhiên. Sau khi lên men, rượu vang có nồng độ cồn thấp, chỉ dao động trong khoảng từ 7% đến 8%.
Bước 3: Quy trình chưng cất: Quá trình này được thực hiện thông qua những chiếc nồi chưng cất được làm từ đồng. Chưng cất diễn ra hai lần nhằm tạo ra một loại rượu có nồng độ cồn cao và tinh khiết có tên Eau-de-vie.
Bước 4: Ủ rượu: Sau khi quá trình chưng cất kết thúc, rượu được đem ủ trong các thùng gỗ sồi với một khoảng thời gian dài. Khi đó, rượu hấp thụ các hợp chất có trong gỗ sồi, tạo ra hương vị thơm ngon cũng như màu sắc bắt mắt cho rượu.
Bước 5: Pha trộn: Tại đây, các Eau-de-vie khác nhau sẽ được pha trộn cùng với nhau nhằm tạo ra hương vị riêng biệt cho mỗi thương hiệu Cognac. Quá trình này đòi hỏi người làm vang phải có các kỹ năng và kinh nghiệm cao.
Bước 6: Tiếp tục ủ (lão hóa): Cognac sẽ tiếp tục được ủ thêm trong thùng gỗ sồi nhằm phát triển trong hương vị cũng như độ phức tạp trong cấu trúc rượu. Mỗi loại Cognac khác nhau sẽ có thời gian ủ khác nhau có thể kéo dài từ vài năm cho đến vài thập kỷ.
Bước 7: Đóng chai và bán: Đây là giai đoạn cuối cùng của khâu sản xuất. Rượu Cognac sẽ được tiến hành đóng chai và đem bán trên thị trường. Trên mỗi chai Cognac đều được dán nhãn và ghi rõ thông tin về thời gian ủ và dòng rượu.
Lưu ý: Tất cả các bước trên phải được diễn ra trong khu vực Cognac đã quy định, đảm bảo theo đúng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt đã đề ra của Pháp, từ đó, mới được công nhận là rượu Cognac.
Phân hạng rượu Cognac
Điều kiện quyết định để phân loại thứ hạng cho những chai rượu Cognac phải dựa vào số năm ủ rượu trong thùng gỗ sồi. Thời gian ủ càng lâu thì chai rượu Cognac đó càng quý hiếm và có giá trị hiện hành rất cao. Rượu Cognac được chia thành 3 phân hạng: V.S, V.S.O.P và XO.
V.S
V.S (Very Special) mang nghĩa là rất đặc biệt. Những chai Cognac trên nhãn dán có ghi chữ V.S và kèm theo đó là hình ảnh của 3 ngôi sao thì đây là những chai rượu rất trẻ được ủ với ít hơn nhất 2 năm trước khi đóng chai.
Những chai này thường có hương vị của các loại trái cây mọng nước cùng với một mức giá cực kỳ phải chang so với các loại rượu thuộc cấp bậc cao hơn.
Một vài trường hợp ngoại lệ như những chai Remy Martin và Martell thì có thời gian ủ kéo dài khoảng từ 4 – 6 năm.
V.S.O.P
Nếu V.S.O.P (Very Special Old Pale) xuất hiện trên nhãn những chai rượu Cognac thì đây là những chai rượu được ủ trong các thùng gỗ sồi tối thiểu 4 năm trước khi đóng chai.
Hương vị của loại này phức tạp hơn so với V.S với hương thơm ngọt ngào từ vani, các loại hạt khô cùng gia vị. Nồng độ cồn cũng khá mạnh trong khoảng từ 40 đến 45%.
XO
Trước năm 2018, phân hạng XO này được gọi với cái tên là Napoleon. Nếu trên nhãn chai có in dòng chữ này thì đây là loại Cognac được ủ với tối thiểu 6 năm trước khi được đưa ra thị trường.
Tuy nhiên vào tháng 4 năm 2018, nước Pháp đã thay đổi quy định, để đạt được phân hạng này, những chai rượu phải đảm bảo được ủ ít nhất 10 năm. Ký hiệu Napoleon dùng để chỉ những chai rượu mạnh được ủ ít nhất 6 năm không còn đáp ứng tiêu chuẩn của phân hạng XO hiện tại.
Bạn dễ dàng cảm nhận được hương vị đặc trưng từ các loại hoa quả khô, hương Vani ngọt ngào và mật ong. Nồng độ cồn của nó dao động từ 40 – 60%.
Xem thêm: Ý nghĩa của 15 ký hiệu trên rượu Cognac thường gặp
Những thương hiệu dòng rượu Cognac nổi tiếng
Cùng điểm qua những thương hiệu dòng rượu Cognac nổi tiếng trên toàn thế giới dưới đây:
- Camus: Đây là thương hiệu nổi tiếng chuyên sản xuất dòng rượu Cognac với các giống nho nổi bật được trồng tại vùng Borderies. Một số loại rượu phổ biến của thương hiệu này bao gồm: 3 Stars, V.S., V.S.O.P, Napoleon, Réserve Extra Vieille, Hors d’Age, Château Plessis Extra Fine, Château Duffaut Grande Fine Cognac.
- Courvoisier: Được mệnh danh là “rượu Cognac của các Hoàng Đế”. Đây cũng là một trong những thương hiệu Cognac nổi tiếng bậc nhất về hương vị đặc trưng cùng với sự mềm mại trong cấu trúc rượu. Cognac loại này được sản xuất chủ yếu tại các vùng như Grande Champagne và Petite Champagne. Các sản phẩm nổi bật của hãng bao gồm 3 Stars, V.S.O.P., Napoléon và Extra Vieille.
- Hennessy: Là một trong tứ trụ của làng “cô nhắc” với lượng cung ứng lên đến 40% trong tổng sản lượng rượu trên toàn thế giới. Họ sản xuất đa dạng các loại rượu Cognac, từ các dòng cơ bản nhất cho đến cao cấp nhất. Các dòng sản phẩm nổi bật của thương hiệu như V.S.O.P., X.O, Bras d’Or, Bras Arme và Extra.
- Martell: Được thành lập năm 1715, với truyền thống cha truyền con nối và sử dụng chủ yếu nho vùng Borderies, rượu Martell được đánh giá là một trong những dòng rượu lâu đời nhất vẫn còn được sản xuất. Phần lớn các chai vang này đều mang hương vị mềm mại và tinh tế. Các dòng rượu phổ biến bao gồm: Dry Pale, V.S, Médaillon V.S.O.P., Cordon Bleu, Cordon d’Argent và Extra Vieille Martell.
- Rémy Martin: Đây cũng là một trong những thương hiệu rượu lâu đời nhất, được đánh giá cao về chất lượng. Thương hiệu này luôn nhận được sự yêu thích từ người tiêu dùng bởi có mức giá đa dạng từ bình dân cho đến cao cấp. Các loại rượu Cognac nổi bật: V.S.O.P, Grande Reserve, Lancet d’Or, Vieille Reserve, Age Inconnu, Lancet d’Or Grande Cognac và Louis XIII Grande Cognac.
Cách thưởng thức rượu Cognac chuẩn
Rượu Cognac nổi tiếng với sự đa dạng trong hương vị mang đến những tầng hương tinh tế và mới mẻ. Thưởng thức rượu Cognac đúng chuẩn giúp bạn có những trải nghiệm tuyệt vời nhất, chính vì vậy mà bạn cần tuân theo một số nguyên tắc như sau:
Lựa chọn ly phù hợp
Những chiếc ly hình của bông hoa Tulip hoặc ly Balloon thường được sử dụng để thưởng thức rượu Cognac. Ly Tulip nổi bật có dáng thuôn hẹp ở miệng làm cho hương thơm của rượu được tập trung ở phần mũi, còn đối với ly Balloon, dáng của nó sẽ rộng hơn ở miệng giúp cho rượu dễ dàng tiếp xúc với không khí và phát triển hương vị được tốt hơn.
Phục vụ ở nhiệt độ tiêu chuẩn
Phục vụ rượu Cognac ở nhiệt độ phòng giúp thưởng thức được trọn vẹn hương vị thơm ngon nhất. Bạn cũng có thể làm ấm ly rượu bằng tay nhằm giúp cho hương thơm rượu lan tỏa hơn trong không khí.
Rót rượu một cách hợp lý
Khi rót rượu, chỉ nên rót với một lượng vừa đủ trong khoảng từ 25 – 30ml. Với mức rượu này, bạn có thể dễ dàng cảm nhận được trọn vẹn hương vị đặc trưng từ rượu.
Khám phá hương thơm
Cảm nhận hương thơm từ Cognac bằng cách đưa ly rượu ngay mũi và hít nhẹ một hơi. Hương thơm của rượu nhanh chóng lan tỏa từ các loại trái cây và hoa cho đến hương thơm ấm áp của gỗ sồi từ thùng ủ rượu.
Nếm rượu
Nhấp từng ngụm nhỏ. Khi đó, rượu sẽ bắt đầu lan tỏa khắp vòm miệng làm cho bạn dễ dàng cảm nhận sự thuần túy nhất trong hương vị của nó. Nên giữ rượu trong miệng một lúc để trải nghiệm thêm các hương vị khác nhau.
Thưởng thức cùng món ăn kèm
Rượu kết hợp tốt với các món mặn như thịt hầm, pho mát và các món tráng miệng ngọt như bánh ngọt hay Socola.
Lời kết
Rượu ngoại là một lĩnh vực rất thú vị và hấp dẫn, thu hút mọi người trong từng câu chuyện, cách thức sản xuất cũng như hương vị của từng dòng rượu. Với bài viết trên, có lẽ phần nào cũng đã giải đáp được thắc mắc rượu Cognac là gì. Mong rằng những thông tin mà QKAWine đã cung cấp cho các bạn có thêm hiểu biết về dòng rượu này. Chúc các bạn sẽ có những trải nghiệm thú vị khi thưởng thức rượu.
Xem thêm: Cách uống rượu Cognac chuẩn và ngon nhất bạn nên biết
