Straw Wine là gì? Những thông tin cần biết về rượu rơm

Trong số những dòng vang nổi tiếng nhất hiện nay, Straw Wine hay vang rơm nổi bật là loại vang ngọt ngào, được sản xuất từ những quả nho sấy khô tự nhiên. Với lịch sử lâu đời, dòng vang này đã xuất hiện tại nhiều quốc gia như Pháp, Ý, Áo, Tây Ban Nha,… Cùng QKAWine tìm hiểu những thông tin thú vị về Straw Wine qua bài viết dưới đây!

1. Straw Wine là gì?

Straw Wine hay còn gọi là rượu rơm hoặc rượu nho khô trong tiếng Việt, là một loại rượu vang được làm từ nho đã qua quá trình sấy khô để cô đặc nước có trong quả nho. Phương pháp này mang lại kết quả tương tự như rượu vang đá, nhưng có lịch sử lâu đời hơn và phù hợp với khí hậu ấm áp.

Kỹ thuật sản xuất rượu rơm có từ thời cổ đại, trở nên phổ biến trong thời La Mã và tiếp tục được ưa chuộng vào cuối thời Trung cổ – Phục Hưng châu Âu. Những dòng rượu nổi tiếng như Malmsey (Malvasia, có nguồn gốc từ Hy Lạp) và Candia (từ đảo Crete) từng được săn đón rất nhiều.

Truyền thống sản xuất rượu rơm chủ yếu bắt nguồn từ Hy Lạp, các đảo ngoài khơi Sicily, Síp, miền Bắc nước Ý và khu vực dãy Alps của Pháp. Ngày nay, phương pháp này cũng được áp dụng tại nhiều vùng sản xuất rượu vang khác trên thế giới.

Theo phương pháp cổ điển, những chùm nho chín được thu hoạch cẩn thận và phơi dưới ánh nắng mặt trời. Ban đầu, chúng được đặt trên những tấm rơm, nhưng ngày nay thường dùng lưới nhựa chuyên dụng. Quá trình sấy khô này thường diễn ra trên các sân thượng gần khu vực ép rượu, kéo dài khoảng một tuần hoặc hơn.

Về mặt kỹ thuật, để được gọi là rượu rơm, nho phải được cắt khỏi cây trước khi sấy khô. Nếu để nho chín quá lâu trên cây rồi mới thu hoạch (dù đã đạt đến độ khô tự nhiên), loại rượu tạo ra sẽ được phân loại là rượu “thu hoạch muộn” thay vì rượu rơm.

Các phương pháp sản xuất có thể thay đổi tùy theo vùng khí hậu và truyền thống địa phương. Ở một số nơi, nho được phơi ngoài trời rồi che phủ vào ban đêm để tránh sương. Những khu vực mát hơn có thể sấy nho trong nhà, trên gác mái hoặc trong nhà kính với hệ thống giá đỡ hoặc dây treo để đảm bảo không khí lưu thông tốt.

Rượu rơm thường có vị ngọt đậm đà, tương tự rượu Sauternes nhưng có thể còn ngọt hơn và có khả năng lão hóa lâu dài. Do quy trình sản xuất công phu và sản lượng thấp, loại rượu này thường có giá thành cao. Tại Verona (Ý), nho đỏ được sấy khô và lên men theo hai phương pháp khác nhau để tạo ra hai dòng rượu nổi tiếng: Amarone (rượu đỏ mạnh, khô) và Recioto della Valpolicella (rượu đỏ ngọt).

2. Lịch sử phát triển rượu Straw Wine

Thông tin về các cuộc khai quật ở trang web thời đồ đá mới tại Erimi đã cho thấy rằng rượu vang ngọt đã được sản xuất tại đây từ khoảng 6000 năm trước, đánh dấu sự xuất hiện sớm nhất của rượu vang ngọt trong khu vực Địa Trung Hải. Một loại rượu vang cổ có tên Cypriot Manna (hay Nama) đã được làm theo phương pháp truyền thống, đặt nền móng cho dòng rượu Commandaria thời Trung cổ, một loại rượu vẫn còn được sản xuất đến ngày nay.

Việc làm rượu từ nho sấy khô đã được nhà thơ Hy Lạp Hesiod mô tả vào khoảng năm 800 trước Công nguyên. Đến thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, nhà văn Columella và học giả Pliny the Elder đã ghi chép chi tiết về các loại rượu vang ngọt phổ biến trong khu vực Địa Trung Hải.

Pliny đã sử dụng thuật ngữ Hy Lạp để đề cập đến một loại rượu đặc biệt có vị ngọt tự nhiên, với quy trình như sau: “Những chùm nho được giữ lại trên cây để phơi khô dưới ánh mặt trời. Sau đó, chúng tiếp tục được phơi suốt bảy ngày trong một không gian kín, cách mặt đất khoảng bảy feet, với sự chăm sóc đặc biệt để bảo vệ khỏi sương đêm. Đến ngày thứ tám, nho được ép để tạo ra một loại rượu có hương thơm hài hòa, được gọi là Melitites – một trong những loại rượu ngọt danh tiếng.”

3. Hương vị đặc trưng rượu Straw Wine

Straw Wine sở hữu hương vị vô cùng độc đáo, đa dạng, có sự khác biệt rõ rệt so với các dòng rượu ngọt khác như vang tuyết (Ice Wine). Bên cạnh đó, rượu còn nổi bật với hương Caramel nhẹ nhàng, tạo cảm giác ấm áp và mượt mà.

Mặc dù không mang lại cảm giác tươi mát như cam chín, nhưng rượu rơm lại có sự tròn trịa, đậm đà của mứt cam cô đặc, kết hợp với kết cấu sánh mịn và tầng hương phức hợp. Điểm đặc trưng nhất của rượu rơm chính là sự sống động của trái cây, nhưng không mang vị khô của nho khô hay mận sấy—những đặc điểm thường thấy trong các dòng Late Harvest như Riesling.

Với lượng đường dư thừa dao động từ 280–700 g/l, rượu rơm mang đến vị ngọt mạnh mẽ. Tuy nhiên, chính độ axit cao đã cân bằng tổng thể, giúp rượu giữ được sự mượt mà và thanh thoát thay vì trở nên quá gắt hay nặng nề.

4. Những giống nho được sử dụng sản xuất rượu rơm

Để sản xuất ra những chai vang rơm chất lượng cao, bạn có thể lựa chọn nhiều giống nho khác nhau tùy theo sở thích. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải giữ được độ chua tự nhiên, nhằm cân bằng với vị ngọt đậm đà của rượu.

Tại Áo, các nhà sản xuất thường sử dụng nho Muscat và Zweigelt. Trong khi đó, tại Pháp, mỗi vùng lại có cách chọn nho riêng. Ở Jura, Chardonnay, Savagnin và Poulsard là những giống nho chủ đạo, còn vùng Bắc Rhone ưa chuộng Marsanne, mang đến những chai rượu có kết cấu sánh mịn. Riêng tại Alsace, Riesling là lựa chọn hàng đầu nhờ độ chua nổi bật và hương thơm tinh tế.

5. Quá trình làm khô rượu bằng không khí

Phương pháp phổ biến nhất để làm nho khô tự nhiên là để chúng héo ngay trên cây nho. Khi nho mất nước dần, hàm lượng đường được cô đặc lại, lúc này chúng sẽ được thu hoạch để làm rượu vang ngọt. Tuy nhiên, quá trình này chỉ có thể diễn ra trong điều kiện mùa thu khô ráo và ấm áp, nếu không, nho sẽ dễ bị nhiễm nấm Botrytis Cinerea.

Ở khu vực Sauternes, Pháp, nếu nho không bị nấm thối quý tộc (Noble Rot) xâm nhập thành công, các nhà làm rượu sẽ sử dụng phương pháp này để cô đặc đường trong nho, giúp tạo ra những chai vang ngọt có hương vị thơm ngon và phức tạp. Những loại rượu được sản xuất theo cách này có thể được dán nhãn “Thu hoạch muộn” (Late Harvest).

Ngoài việc để khô trên cây, nho cũng có thể được trải trên thảm rơm ngoài trời hoặc làm khô trong phòng thoáng khí. Đây là quy trình Appassimento, được áp dụng rộng rãi tại vùng Valpolicella, Ý. Khi nho héo dần, đường và hương vị được cô đặc, tạo ra những chai vang có độ cồn cao, hương vị phong phú và kết cấu đậm đà.

6. Các khu vực sản xuất Straw Wine nổi bật

Một số khu vực sản xuất rượu vang rơm phổ biến nhất hiện nay:

6.1. Ý

Ở Ý, rượu làm từ nho khô được gọi chung là Passito, được tạo ra bằng phương pháp ủ nho khô độc đáo. Trong số đó, Amarone từ vùng Valpolicella là cái tên nổi bật nhất. Loại rượu này được sản xuất từ các giống nho đặc trưng của Ý như Corvina, Corvinone và Rondinella, mang đến hương vị mạnh mẽ, hơi đắng nhẹ nhưng đầy đặn và sâu lắng. Với hương thơm phức hợp và nồng độ cồn cao, Amarone để lại ấn tượng khó quên ngay từ ngụm đầu tiên.

6.2. Hy Lạp/ Síp

Từ thế kỷ 8 trước Công nguyên, rượu khô đã chinh phục các nhà thơ Hy Lạp cổ đại bằng hương vị độc đáo của nó. Ngày nay, hòn đảo Santorini nổi danh với Vinsanto – một loại rượu vang đặc biệt được tạo ra từ giống nho trắng Assyrtiko bản địa. Trước khi chế biến, nho được phơi nắng suốt 14 ngày để tăng độ ngọt và đậm đà. Sau đó, rượu được ủ trong thùng gỗ sồi tối thiểu 2 năm, mang đến sự cân bằng hoàn hảo giữa vị chua và ngọt, kết hợp với hậu vị béo ngậy và chút Caramel Oxy hóa đầy lôi cuốn.

6.3. Pháp

Rượu vang rơm (Vin de Paille) là một loại rượu đặc sản của Pháp, được làm từ nho sấy khô tự nhiên trong không khí. Sau khi thu hoạch, nho được đặt trên lớp rơm để hút bớt nước, giúp cô đọng hương vị trước khi đem vào sản xuất.

Jura là vùng rượu vang rơm danh tiếng, nơi các nhà sản xuất kết hợp các giống nho trắng Savagnin, Chardonnay cùng nho đỏ Poulsard, đôi khi bổ sung thêm Trousseau để tạo chiều sâu hương vị. Loại rượu này có nồng độ cồn tối thiểu 14% và được ủ ít nhất ba năm, trong đó 18 tháng nằm trong thùng gỗ sồi. Hương vị đặc trưng của Vin de Paille mang sự hòa quyện của mật ong, bánh trái cây, bánh mì gia vị cùng một chút hương thơm tinh tế, tạo nên sự cân bằng hài hòa giữa độ chua và vị ngọt quyến rũ.

6.4. Croatia

Ở Croatia, Prošek là loại rượu làm từ nho khô đặc trưng, có xuất xứ từ miền Nam Dalmatia. Được sản xuất theo phương pháp Passito, rượu tận dụng quá trình làm khô nho tự nhiên để tăng cường hương vị. Vì phần lớn vẫn được làm thủ công theo truyền thống, chỉ có một số ít nhà sản xuất thương mại duy trì dòng rượu này.

6.5. Cộng hòa Séc

Slámové víno là tên gọi tiếng Séc của rượu vang rơm, được xếp vào nhóm rượu Vị ngữ (Jakostní víno s přívlastkem) theo quy định rượu vang của Séc. Theo luật, nho dùng để sản xuất rượu này phải được thu hoạch từ một tiểu vùng rượu vang cụ thể, sau đó sấy khô ít nhất ba tháng trên thảm rơm, sậy hoặc treo trong không gian thoáng khí. Ngoài ra, trọng lượng nho phải đạt tối thiểu 27° NM theo thang đo Moiztome tiêu chuẩn. Ở Cộng hòa Séc, rượu vang rơm thường được làm từ những giống nho trắng chín kỹ, không bị hư hại, mang đến hương vị đặc trưng tinh tế.

6.6. Tuscany

Tại Tuscany, Straw Wine còn được biết đến với một tên gọi khác là Vin Santo. Rượu được làm từ những chùm nho hái thủ công và treo trên giàn để phơi khô tự nhiên. Sau đó, nho được lên men trong những thùng gỗ nhỏ hình điếu xì gà, gọi là Caratelli, và tiếp tục được ủ trong đó suốt nhiều năm, có thể kéo dài đến một thập kỷ. Nhờ quá trình này, Vin Santo có màu vàng đậm hoặc hổ phách cùng hương vị ngọt ngào, thường mang nốt hạt dẻ tinh tế. Loại rượu này thường được thưởng thức theo truyền thống “Cantucci e Vin Santo”, khi dùng kèm bánh quy hạnh nhân hoặc hạt dẻ, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa vị giòn, béo và hậu vị mượt mà của rượu.

6.7. Nam Phi

Vào năm 1997, De Trafford đã ra mắt Vin de Paille với tên gọi mới “Rượu từ nho khô tự nhiên”. Loại rượu này được sản xuất hoàn toàn từ nho Chenin Blanc.

6.8. Tây Ban Nha

Trong tiếng Tây Ban Nha, rượu rơm còn được gọi bằng một cái tên khác là Vino de Pasas. Loại rượu này thường được tạo ra từ sự kết hợp của hai giống nho, trong đó một giống đóng vai trò chính trong quá trình ủ.

Nho Pedro Ximénez được phơi nắng để làm khô trước khi lên men, sau đó được ủ theo hệ thống Solera, giống như các loại Sherry truyền thống khác.

Một loại rượu rơm đặc biệt khác của Tây Ban Nha là Ligeruelo, chỉ được sản xuất bởi người dân thị trấn Pedro Bernardo, thuộc tỉnh Ávila, Castile và León. Loại rượu này được làm từ giống nho Uva Ligeruela, trồng trên những vườn nho có khí hậu khô ráo, ấm áp và đầy nắng.

Sau khi thu hoạch, nho được làm khô một phần trên các giàn đan lát gọi là Zardos, giúp cô đọng hương vị trong những ngày đầu mùa thu. Những chùm nho bán khô này sau đó được lên men trong các bình đất sét lớn (Tinaja) và bảo quản trong thùng đất sét hoặc pha lê, mang đến hương vị tinh tế và giàu chiều sâu.

6.9. Úc

Tại Thung lũng Barossa, Úc, Turkey Flat Vineyards đã thành công trong việc thử nghiệm phong cách này từ năm 2002 với rượu The Last Straw, được làm hoàn toàn từ nho Marsanne. Nho được sấy khô trên giá trong khoảng 6 tuần trước khi lên men trong thùng gỗ sồi mới. Sau khi lên men, rượu được đóng chai ngay để giữ được sự tươi mới. Lượng đường dư trong rượu ở mức tương đối thấp, khoảng 59g/l.

6.10. Áo/ Đức

Strohwein (hay còn gọi là Schilfwein) là thuật ngữ rượu vang của Áo trong hệ thống Prädikatswein, dùng để chỉ một loại rượu vang rơm – rượu tráng miệng ngọt được làm từ nho khô tự nhiên. Trong tiếng Đức, Stroh có nghĩa là rơm, còn Schilf là cây sậy.

Theo luật rượu vang Áo, Strohwein hoặc Schilfwein phải đạt tối thiểu 25° KMW, tương đương tiêu chuẩn Beerenauslese của nước này. Nho được sấy khô ít nhất ba tháng bằng cách đặt trên thảm rơm, sậy hoặc treo lên để khô tự nhiên. Tuy nhiên, nếu sau hai tháng nho đạt trọng lượng tối thiểu 30° KMW (tương đương Trockenbeerenauslese), chúng có thể được ép sớm hơn.

Một điều đáng chú ý là danh mục Strohwein Prädikat chỉ có trong hệ thống phân loại rượu vang của Áo và không tồn tại ở Đức.

6.11. Slovakia

Theo ngôn ngữ Slovak, Slamové víno có nghĩa là rượu rơm, được phân loại là rượu vị ngữ (Akostné víno s Prívlastkom) theo hệ thống phân hạng rượu vang của Slovakia.

Theo quy định, rượu phải được làm từ những chùm nho chín kỹ, được sấy khô ít nhất ba tháng bằng cách đặt trên thảm rơm, sậy hoặc treo lên dây trước khi chế biến. Ngoài ra, nho phải đạt trọng lượng tối thiểu 27° NM theo thang đo Muštomer của Normalizovaný. Rượu cũng phải có nguồn gốc từ một tiểu vùng rượu vang xác định và đạt tối thiểu 6% độ cồn.

7. Sự khác nhau giữa Straw Wine và rượu vang tráng miệng

Mặc dù đều là rượu vang trắng, nhưng trên thực tế, Straw Wine không phải là rượu vang tráng miệng, bởi vì, hai loại rượu này có quy trình lên men và thời gian ủ hoàn toàn khác nhau. Nếu vang tráng miệng được ủ trong thùng gỗ sồi suốt 6 năm 3 tháng, thì rượu rơm lại có thời gian ủ ngắn hơn nhiều. Ngoài ra, rượu vang tráng miệng chỉ sử dụng nguyên liệu chính là nho Savagin, còn rượu rơm có thể sử dụng được rất nhiều loại nho khác nhau.

8. Kết hợp Straw Wine với món ăn nào phù hợp?

Với hương vị đậm đà, hấp dẫn, Straw Wine là sự lựa chọn lý tưởng để kết hợp với nhiều món ăn ngon, từ khai vị đến tráng miệng. Thông thường, loại rượu đặc biệt này sẽ được thưởng thức cùng gan ngỗng (Foie Gras), các loại phô mai đặc trưng và thậm chí cả phô mai xanh (Blue Cheese).

Đối với các món chính, người dùng có thể thử kết hợp với các món thịt nướng, tạo nên sự cân bằng hương vị tuyệt vời. Hoặc thưởng thức rượu cùng các món tráng miệng như Socola, trái cây sấy khô,…

9. Mua rượu Straw Wine ở đâu chất lượng, uy tín?

Nhờ hương vị phong phú, hấp dẫn, Straw Wine hiện đang là dòng vang được săn đón nhất hiện nay. Nếu bạn vẫn đang loay hoay tìm kiếm địa điểm phân phối loại vang này chính hãng, hãy thử trải nghiệm QKAWine – cửa hàng chuyên cung cấp những chai Straw Wine chất lượng, uy tín từ các thương hiệu lớn.

Tại đây, bạn có thể lựa chọn nhiều dòng Straw Wine từ các giống nho như Savagnin, Chardonnay, Riesling, Muscat… Bên cạnh đó, cửa hàng cam kết 100% rượu nhập khẩu từ những vùng sản xuất Straw Wine hàng đầu như Pháp, Ý, Áo…

Ngoài ra, dịch vụ tư vấn khách hàng vô cùng chuyên nghiệp, giúp bạn chọn được sản phẩm phù hợp nhất cho tiệc sang trọng, quà tặng cao cấp hoặc những bữa tối ấm áp.

Thông tin liên hệ 

Rượu Ngoại QKAWine:

• Showroom: 12A – TT02, HDMon City, Nam Từ Liêm, Hà Nội
• Hotline/ Zalo: 0363.909.636
• Website: qkawine.com
• Fanpage: facebook.com/qkawine