Mặc dù không có lịch sử lâu đời như các quốc gia sản xuất rượu vang châu Âu khác nhưng ngành công nghiệp rượu vang Úc đã và đang phát triển mạnh mẽ, không ngừng khẳng định mình trên bản đồ rượu vang thế giới. Hãy cùng QKAWine tìm hiểu về rượu vang Úc, những luật lệ vang đặc biệt tại nước này cũng như nắm bắt được đặc điểm rượu vang Úc.
Nội dung chính
Rượu vang Úc là gì?
Rượu vang Úc là dòng vang được sản xuất tại nước Úc và là sản phẩm chủ lực, có đóng góp lớn lao vào nền kinh tế quốc nội. Úc là một trong những nhà xuất khẩu rượu vang lớn nhất thế giới với sản lượng khoảng 800 triệu lít vang mỗi năm. Sản xuất rượu vang Úc tạo ra nguồn thu nhập và việc làm cũng như thúc đẩy du lịch thu về 3,5 tỷ đô la Úc.
Úc (đặc biệt là người dân đảo Norfolk) cũng là nước có lượng tiêu thụ rượu vang bình quân đầu người cao thứ hai thế giới (54 lít/người). Nho được trồng trên khắp đất nước với hơn 60 vùng sản xuất rượu vang trải rộng trên 160.000 ha.
Các vùng sản xuất này gồm Nam Úc, New South Wales, Victoria, Tây Úc, Tasmania và Queensland tập trung chủ yếu ở các khu vực phía nam mát mẻ. Rượu vang Úc khi sản xuất thường có nhãn hiệu rượu đặt tên theo giống nho chính, chiếm ít nhất 85% thành phần rượu.
Đặc điểm rượu vang Úc
Rượu vang Úc nhập khẩu hiện đang trở thành lựa chọn yêu thích của người Việt Nam. Dưới đây là những đặc điểm rượu vang Úc để dễ dàng nhận diện:
- Lịch sử sản xuất: Có thể nói so với các nước kỳ cựu như Pháp và Ý thì Úc vẫn là một gương mặt mới mẻ. Chỉ hơn 200 năm trước, những nhánh nho đầu tiên mới được thuyền trưởng Arthur Phillip mang đến Úc từ châu Âu.
- Điều kiện khí hậu lý tưởng: Các khu vực trồng nho chủ yếu nằm ở miền Nam nước Úc với khí hậu ấm áp, ôn hòa và cũng khá mát mẻ để nho phát triển.
- Vùng trồng và giống nho đa dạng: Shiraz, Cabernet Sauvignon và Chardonnay là những giống nho phổ biến nhất được sử dụng để sản xuất rượu vang Úc. Úc còn sở hữu hơn 60 vùng trồng nho trải dài khắp đất nước.
- Sản lượng lớn và chất lượng cao: Úc hiện đứng thứ 6 thế giới về tổng sản lượng rượu vang và cũng là nhà xuất khẩu rượu vang lớn thứ hai sang Hoa Kỳ. Điều kiện khí hậu đa dạng và ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất đã giúp rượu vang Úc luôn giữ được chất lượng cao và thích nghi với thị hiếu tiêu dùng quốc tế.
Giống nho chính dùng làm rượu vang Úc
Nước Úc tự hào có đa dạng các giống nho làm rượu vang như là nho Shiraz (Syrah), Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay và Sauvignon Blanc. Mỗi loại nho góp phần mang đến mùi vị hết sức đặc trưng cho rượu vang Úc.
Loại nho chủ đạo dùng trong sản xuất vang Úc là Shiraz, chuyên làm rượu vang đỏ. Cabernet Sauvignon thường sẽ được pha trộn với Syrah hoặc Grenache nhằm tạo nên ly vang đỏ quyến rũ nhất.
Đối với rượu vang trắng thì Chardonnay, Riesling và Sémillon là những cái tên chủ đạo. Trong đó, có nho Chardonnay đã đưa tên tuổi rượu vang Úc ra thế giới vào thập niên 1970.
Những khu vực sản xuất rượu vang nổi tiếng của Úc
Ở Úc có rất nhiều khu vực sản xuất rượu vang danh tiếng ghi lại dấu ấn độc đáo cho rượu vang Úc. Hãy cùng QKAWine tìm hiểu về rượu vang Úc được sản xuất phổ biến ở những khu vực nào:
Nam Úc
Đứng đầu trong ngành sản xuất rượu vang Úc, bang Nam Úc với thủ phủ Adelaide đã góp tới một nửa sản lượng rượu vang cho cả đất nước. Những vườn nho tốt nhất đều tập trung chủ yếu quanh thủ phủ Adelaide. Cụ thể có hai khu vực làm rượu đặc sắc nhất trong bang này:
- Thung lũng Barossa: Là vùng làm rượu vang lâu đời và quan trọng nhất nước Úc. Nằm ở phía bắc Adelaide, khí hậu ở Barossa ấm áp và mát mẻ dần khi lên trên những sườn đồi cao.
- Đồi Adelaide: Nằm ở phía đông Adelaide, những dãy đồi trồng nho này là vùng làm rượu vang đang lên. Khí hậu mát mẻ trên cao và ấm áp ở nơi sườn đồi thấp.
New South Wales
Bang New South Wales với thủ phủ Sydney không chỉ là bang đông dân nhất nước Úc mà còn là một trong những khu vực sản xuất rượu vang hàng đầu cả nước. Bang này đã đóng góp 31% tổng sản lượng rượu vang Úc với sản lượng chính đến từ Vùng sông Lớn nội địa.
Khu vực này chuyên sản xuất những chai Chardonnay và Shiraz thương mại nổi tiếng. Tuy nhiên, do ảnh hưởng nghiêm trọng từ hạn hán, các nhà sản xuất rượu vang đang dần thử nghiệm các giống nho mới có khả năng chịu hạn tốt hơn như Tempranillo và Verdelho.
Victoria
Tây Bắc Victoria là khu vực sản xuất rượu vang thương mại lớn nhất và tạo ra phần lớn sản lượng rượu vang cho toàn khu vực. Tuy nhiên, những người sành vang lại đổ dồn sự quan tâm về các khu vực mới nổi có khí hậu mát mẻ hơn và gần Melbourne hơn, điển hình là Bán đảo Mornington và Thung lũng Yarra. Những khu vực này đã nhận được nhiều lời khen ngợi về dòng rượu vang Pinot Noir cao cấp.
Western Australia
Tây Úc là bang rộng lớn nhất của Úc với nhiều vùng làm rượu vang độc đáo quy tụ về phía Tây Nam, cách xa các khu vực sản xuất rượu vang khác hàng ngàn dặm. Tuy sản lượng rượu vang ở đây không nhiều so với bang khác nhưng chất lượng vang lại được đánh giá cao bởi hương vị thơm ngon đặc trưng.
Dưới đây là một số vùng rượu vang nổi tiếng nhất của Tây Úc:
- Margaret River: Vùng này có khí hậu ôn hòa do ảnh hưởng bởi vùng biển Ấn Độ Dương. Ở đây phát triển tốt các giống nho quốc tế như Cabernet Sauvignon, Chardonnay và Sémillon, chuyên làm ra những chai vang hảo hạng. Margaret River nổi tiếng nhất là hãng rượu Leeuwin Estate, được đánh giá cao trên thị trường quốc tế.
- Great Southern: Khí hậu mát mẻ hơn so với Margaret River. Great Southern là thánh địa cho các giống nho Riesling và Pinot Noir phát huy tối đa các đặc tính. Ở đây cũng sản xuất vang đỏ Cabernet Sauvignon và Shiraz chất lượng cao.
Hệ thống phân hạng rượu vang Úc
Rượu vang Úc có đa dạng các vùng sản xuất trải dài trên khắp cả nước. Để giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết nguồn gốc và chất lượng của từng chai vang, nước Úc đã áp dụng một hệ thống phân hạng với 4 cấp bậc chính như sau:
- Quốc gia (GI – Geographical Indication): Đây là cấp bậc cao nhất và biểu hiện cho xuất xứ của nho. Vang Úc được chia thành nhiều vùng trồng nho chính gồm có South Australia, New South Wales, Victoria và Western Australia.
- Vùng (Zone): Vùng là phân hạng tiếp theo gồm nhiều khu vực trồng nho nhỏ hơn trong cùng một quốc gia. Ví dụ như là vùng South Eastern Australia sẽ gồm các tiểu vùng từ New South Wales, Victoria và South Australia.
- Khu vực (Region): Phân hạng Region tiếp sau Zone, tập trung vào các khu vực sản xuất rượu vang cụ thể hơn. Để hình dung cụ thể hơn có thể lấy ví dụ như region thung lũng Barossa là một vùng rượu vang nổi tiếng ở Nam Úc.
- Vùng phụ (Sub-region): Là cấp bậc phân hạng nhỏ và chi tiết nhất để chỉ ra nguồn gốc cụ thể của nho trong một khu vực nhỏ. Đơn cử là Coonawarra sẽ là tiểu khu nổi tiếng trong vùng Barossa chuyên sản xuất vang Cabernet Sauvignon trứ danh.
Các chai rượu vang Úc ngon nổi tiếng hiện nay
Để mà so với vang Ý, vang Chile hay vang Pháp thì vang Úc có chất lượng không hề thua kém mà giá thành lại rẻ hơn rất nhiều. Nếu đã là một tín đồ vang đỏ với hương vị dày dặn, nồng nàn, bạn không nên bỏ qua các loại vang đỏ trứ danh đến từ Úc dưới đây:
Barramundi Chardonnay
Barramundi Chardonnay là sản phẩm đến từ thương hiệu vang trẻ Barramundi ra đời từ năm 1990 tại Úc. Logo trẻ trung của thương hiệu cũng đại diện cho chính phong cách phóng khoáng và tự do mà Barramundi theo đuổi.
Đây là một dòng rượu vang trắng với hương vị trái cây làm chủ đạo và nồng độ cồn ở mức vừa đủ khoảng 14%. Khi mở nắp, vang lôi cuốn ánh nhìn bởi màu vàng nhạt nhẹ nhàng. Hương thơm của dưa hấu, chanh tươi, đào, dứa, cam; thêm chút gỗ sồi, vani, socola và khoáng chất khiến cho người uống tràn đầy sảng khoái như chính phong cách của Barramundi.
Two Hands Wines là thương hiệu sáng lập vào tháng 9 năm 1999 từ hai nhà sáng lập Michael Twelftree và Richard Mintz với kỳ vọng tạo ra loại rượu vang Shiraz cao cấp từ những trái nho ngon nhất nước Úc.
Với lý tưởng đó, Two Hands Angels’ Share Shiraz đã ra đời và là một trong những sản phẩm kinh điển của thương hiệu. Vang có nồng độ cồn khoảng 14.4% và màu đỏ ruby đẹp mắt. Two Hands Angels’ Share Shiraz khi nếm sẽ xoa dịu vị giác với vị ngọt ngào của việt quất, bách xù và dâu tằm và vị chát mượt mà.
Yalumba “Y Series” Sangiovese Rose
Nhà sản xuất rượu vang hàng đầu nước Úc Yalumba đã ra mắt chai vang “Y Series” Sangiovese được làm từ nho Sangiovese thơm ngon nhất. Nồng độ cồn của vang được giữ ở mức nhẹ khoảng 12% và phù hợp với người dùng ưa thích phong cách uống nhẹ nhàng và thanh tao.
Những người say mê cái đẹp sẽ không thể rời mắt khỏi sắc hồng nhạt tươi tắn của rượu vang khi được rót ra ly. Rượu vang Yalumba “Y Series” Sangiovese ẩn chứa vị ngọt của trái cây đỏ chín như dâu tây, bánh kẹo và gia vị thơm.
Khẽ đưa lên mũi, bạn sẽ chìm đắm trong mùi hương hoa, dưa hấu lạnh và đại hoàng. Dư vị đọng lại trong vòm họng sẽ là chút dâu tây, kem, hoa oải hương và lựu tạo nên dấu ấn khó phai trong lòng người thưởng thức.
Xem thêm: Rượu vang Úc loại nào ngon? Top 7 chai vang Úc ngon nhất
Luật lệ và quy định của rượu vang Úc
Luật rượu vang Úc được xây dựng dựa trên hệ thống “Geographical Indications” (GIs) – nguồn gốc địa dư, tương tự như ở Hoa Kỳ. Dù vậy như để so với các quy định chặt chẽ của Châu Âu thì luật Úc lại có phần cởi mở hơn. Điều đó được thể hiện ở chỗ là luật Úc không đặt ra nhiều hạn chế đối với người trồng nho hay nhà làm rượu.
Quy định về giống nho chính
Luật ghi nhãn rượu vang Úc có quy định chi tiết về thông tin bắt buộc phải có trên nhãn liên quan đến nho và vùng sản xuất.
Cụ thể là nếu chỉ có một loại nho được ghi trên nhãn thì phải có tối thiểu 85% nho sử dụng làm rượu phải là loại nho đó. Còn nếu sử dụng hai loại nho trở lên mà không loại nào đạt 85%, các loại nho sẽ được liệt kê theo thứ tự hàm lượng giảm dần, thường đi kèm tỷ lệ phần trăm tương ứng.
Đối với vùng sản xuất, nếu có chứng nhận vùng rượu vang được ghi trên nhãn thì luật yêu cầu tối thiểu 85% nho phải được trồng tại vùng đó.
Hệ thống chỉ dẫn địa lý
Tương tự như khu vực trồng nho của Hoa Kỳ, Úc cũng có hệ thống tên gọi xuất xứ rượu vang được lập nên từ năm 1993. Hệ thống này được gọi là Chỉ dẫn địa lý (GI) và được phân cấp theo quy mô dựa trên vị trí địa lý.
Chỉ dẫn địa lý lớn nhất Úc là South Eastern Australia gồm toàn bộ hoặc một phần của các tiểu bang ở khu vực miền Nam và miền Đông. Mỗi tiểu bang sản xuất rượu vang trong South Eastern Australia được coi là GI riêng và có thể được ghi trên nhãn rượu.
Ngoài ra, còn có các vùng sản xuất rượu vang GI khác nằm trong các khu vực cụ thể của mỗi bang. Những vùng này thường bao gồm các tiểu vùng nhỏ hơn chuyên sản xuất rượu vang có phong cách riêng hoặc có điều kiện thổ nhưỡng độc đáo.
Lời kết
Thông qua bài viết trên, QKAWine đã đồng hành cùng quý độc giả trên hành trình tìm hiểu về rượu vang Úc. Hy vọng những thông tin về đặc điểm rượu vang Úc, cũng như nguồn gốc, hệ thống phân hạng và khu vực sản xuất trứ danh sẽ giúp bạn đọc có cái nhìn sâu sắc hơn về rượu vang Úc – cái tên sáng giá của vang Thế giới mới.
